ویکی‌انبار:آزادی پانوراما

From Wikimedia Commons, the free media repository
Jump to navigation Jump to search
This page is a translated version of a page Commons:Freedom of panorama and the translation is 65% complete. Changes to the translation template, respectively the source language can be submitted through Commons:Freedom of panorama and have to be approved by a translation administrator.
Outdated translations are marked like this.

Shortcuts: COM:FOP • COM:PANO

آثار هنری، معماری، و ... تقریباً در همهٔ کشورها برای مدتی معین مشمول حمایت قانون حق نشر هستند؛ یعنی هر تصویری که از این دست آثار در مدت حفاظت گرفته شود، اثری اشتقاقی محسوب می‌شود، به شرط آنکه (طبق قانون آمریکا) آن عکس خود واجد حداقل میزانی از اصالت باشد تا مشمول حمایت شود.

انتشار آثار اشتقاقی معمولاً منوط به کسب اجازه‌نامه از سوی خالق اثر اصلی است. با وجود این، در بسیاری از کشورها (اما نه همه) استثنائی در قانون حق تکثیر تعریف شده که الزام کسب مجوز از خالق اصلی اثر را رفع می‌کند. ما این استثنا را آزادی پانوراما می‌نامیم. این عبارت از اصطلاح آلمانی Panoramafreiheit گرفته شده است.

آثاری که مشمول استثناء آزادی پانوراما می‌شوند از کشور به کشور فرق می‌کند. معمولاً این استثنا فقط شامل حال آثاری می‌شود که به صورت دائمی در معرض دید عموم قرار گرفته‌اند. در برخی کشورها، این آزادی تنها به مکان‌های عمومی بیرونی محدود می‌شود و در برخی دیگر حتی تا مکان‌های درونی که ورود به آن‌ها تنها با پرداخت پول میسر است نیز تعمیم می‌یابد. ممکن است این استثنا تنها شامل حال آثار معماری شود، یا تنها آثار معماری و مجسمه‌ها، یا شامل حال تمامی آثاری که قابلیت داشتن حق نشر را دارند، از جمله آثار ادبی.

توجه کنید که در همهٔ کشورها، حتی آن‌هایی که استثنای آزادی پانوراما ندارند، وقتی حق نشر اثری منقضی شود، می‌توان آزادانه از آن عکس‌برداری کرد. همچنین وجود این استثنا موجب نمی‌شود که الزام کسب مجوز از عکاس رفع شود.

وضعیت حقوقی

ساختمان‌ها و مجسمه‌ها به عنوان آثار هنری

Collegium Stomatologicum Poznan دانشکدهٔ طب دهان در پوزنان، پدیدآور اثر نمایش‌داده‌شده در عکس Grzegorz Sadowski است.

همهٔ ساختمان‌ها و مجسمه‌هایی که در اطرافمان می‌بینیم، اگر دارای خلاقیت هنری باشند، مشمول قانون حق نشر هستند. کنوانسیون برن، مادهٔ ۲ به‌صراحت می‌گوید: «اصطلاح «آثار ادبی و هنری» تمامی آفرینش‌های [...] مربوط به طراحی، نقاشی، معماری، پیکره، گراور و لیتوگرافی.» را در بر می‌گیرد.

آثار معماری معمولاً در قوانین حق نشر به‌صراحت جزو آثار مشمول حمایت ذکر می‌شوند. (مثلاً در قانون حق نشر آمریکا، بخش §102-8).

The owners of buildings should not be assumed to hold the copyright of their buildings. For this reason, in countries without freedom of panorama, Wikimedia Commons requires proof of copyright release from the copyright holder when hosting any images of those buildings. If the owner of a building uploads an image to Commons, presume that they do not own the copyright. Ask them to provide either proof of copyright transfer from the architect to them, or otherwise, ask them to direct the architect to apply a Commons-compatible license to the image.

وضعیت حقوقی تصاویر

مادهٔ ۹ کنوانسیون برن به‌صراحت بیان می‌دارد:

  1. پدیدآورندگان آثار ادبی و هنری تحت حمایت این کنوانسیون از حق انحصاری اعطای اجازهٔ بازآفرینی آثار خود به هر شکل و نوع برخوردارند.
  2. اختیار اعطای اجازهٔ بازآفرینی این دست آثار در موارد خاص برای مجالس قانون‌گذاری کشورهای عضو اتحادیه محفوظ است، مشروط بر اینکه چنین بازآفرینشی به بهره‌برداری عادی از اثر لطمه وارد نکند و به منافع قانونی پدیدآورنده زیان غیرموجه وارد نسازد.
  3. از نظر این معاهده هر نوع ضبط صوت یا ویدئوی، بازآفرینی تلقی می‌شود.

این مطالب در قوانین ملی حق نشر کشورها نیز آمده است، مثلاً در بخش §106 قانون حق نشر آمریکا.

در نتیجه بنا بر قوانین حق نشر:

عکس‌برداری از ساختمان‌ها نوعی بازآفرینی محسوب می‌شود و قاعدتاً اگر قانون ملی حق نشر اجازهٔ بازآفرینی را از پیش نداده باشد، باید آن را از معمار کسب کرد.

این وضعیت برای همهٔ آثار اشتقاقی که واجد حداقل میزانی از خلاقیت هنری باشند برقرار است.

عکس ساختمان‌ها

در عکس یک ساختمان یا حتی مناظر شهری و روستایی، قطعاتی از آثار معماری یا حتی مجسمه‌ها به‌ناچار می‌افتد. ممکن است این عکس عنصر خلاقانهٔ مختص به خودش را داشته یا نداشته باشد، که در صورت داشتن، یک اثر جدید پدید آمده است. اما ارزش عکس به‌وضوح به ارزش آثاری بستگی دارد که در آن نقش بسته‌اند. در صورت وجود این وابستگی، عکس اثری اشتقاقی محسوب می‌شود.

در قوانین حق نشر اغلب بندی مختص عکس‌برداری از ساختمان‌های بناشده در مکان‌های عمومی وجود دارد که محدودیت عکس‌برداری از آن‌ها را تخفیف می‌دهد. هرچند شاید این بند در قوانین ملی به‌صراحت بیان نشده باشد.

انتخاب قانون

The question of what country's law applies in a freedom of panorama case is an unsettled issue. There are several potentially conflicting legal principles, any of which might be used to determine the applicable law (see Choice of law). The law used is likely to be one of the following: the country in which the object depicted is situated, the country from which the photograph was taken, or the country in which the photo is used (published/viewed/sold). Because of the international reach of Commons, ensuring compliance with the laws of all countries in which files are or might be reused is not realistic. Since the question of choice of law with regard to freedom of panorama cases is unsettled, current practice on Commons is to retain photos based on the more lenient law of the country in which the object is situated and the country in which the photo is taken. For example, North Korea has a suitable freedom of panorama law, while South Korea's law, limited to non-commercial uses, is not sufficient for Commons. As a result of the practice of applying the more lenient law, we would generally retain photos taken from North Korea of buildings in South Korea (e.g., File:Joint Security Area from North Korea.jpg) as well as photos taken from South Korea of buildings in North Korea (e.g., File:070401 Panmunjeom3.jpg).

بارگذاری تصاویر تحت پوشش آزادی پانوراما در ویکی‌انبار

وقتی می‌خواهید تصاویری را در ویکی‌انبار بارگذاری کنید که مشمول شرایط آزادی پانوراما می‌شوند، لطفاً یکی از برچسب‌های آزادی پانوراما را به آن‌ها بچسبانید، که آن برچسب توضیحی حقوقی دربارهٔ وضعیت حق نشر اثر ارائه می‌دهد، و تصویر را در ردهٔ مناسب قرار می‌دهد. اگر آزادی پانوراما در قانون حق نشر کشوری که خاستگاه تصویر است وجود نداشته باشد، یا این آزادی تنها به استفادهٔ غیرتجاری منوط شده باشد، تصویر مورد نظر را نمی‌توان تحت پروانه‌ای سازگار با سیاست پروانه‌دهی ویکی‌انبار منتشر کرد و باید حذف شود. لطفاً درخواست حذف تصویر را در ویکی‌انبار:درخواست‌های حذف بدهید.

For images of artwork that are covered by Freedom of Panorama in the country where the photo was taken, the {{Not-free-US-FOP}} template can be included to advise reusers that the US (where Commons is hosted) has no Freedom of Panorama provisions for artwork and that the image might not be freely reusable in the US. This template should not be used for images that only show architectural works, which are covered by US Freedom of Panorama provisions.

ظرایف آزادی پانوراما

در اینجا مورد قانون آلمان را بررسی می‌کنیم. محتوای §59 از قانون حق تکثیر آلمان (Urheberrechtsgesetz, UrhG) می‌گوید:

  1. تکثیر آثاری که به طور دائم در اماکن، خیان‌ها و راه‌های عمومی قرار گرفته‌اند از طریق نقاشی، طراحی، عکاسی یا سینماتوگرافی و توزیع و ارسال چنین نسخه‌هایی به‌صورت عمومی مجاز است. در مورد آثار معماری، این مقررات تنها برای نمای خارجی قابل اعمال است.
  2. تکثیر خود آثار معماری نباید صورت پذیرد.

Quoted from an English translation.

انتشار بازآفرینی‌ها

مادهٔ فوق تکثیر و انتشار تصاویر گرفته‌شده از اماکن عمومی را مجاز دانسته‌است. می‌توان اجازهٔ انتشار تصاویر برای مقاصد تجاری را نیز از مادهٔ فوق برداشت کرد.

اماکن عمومی

قانون آلمان این اجازه را به عکاسان می‌دهد تا از آنچه در امکان عمومی دسترس‌پذیر در معرض دید قرار دارد تصویربرداری کنند. این مورد، شامل راه‌ها و پارک‌های شخصی که عموم به آن دسترسی دارد نیز می‌شود. با این وجود، این مورد ساختمان‌ها یا سکوهای ایستگاه‌های راه‌آهن را در بر نمی‌گیرد. تصویربردار باید در مکانی قرار گرفته باشد که برای عموم در دسترس است. تصویربرداری از چنین ساختمان‌هایی در صورتی که تصویربردار در ملک شخصی مکان گزیده باشد یا توسط بالگرد مجاز نیست.

در سایر کشورها، بر روی این محدودیت‌ها سخت‌گیری کمتری می‌شود. برای مثال، قوانین استرالیا، اتریش، بریتانیا، مکزیک و هند، تصویربرداری از فضاهای داخلی مکان‌هایی که برای عموم در دسترس است را مجاز می‌دانند.

دائمی در مقابل موقت

شیء نمایش‌یافته باید به صورت دائمی نمایش داده شود. اگر اثری به صورت موقت در مکانی عمومی نمایش داده شود، ممکن است مجبور شد تا مجوز صریحی از دارندهٔ حق تکثیر برای تصویربرداری در دست داشت.

اینکه اثری به‌صورت دائمی یا موقت در مکانی عمومی قرار گرفته‌است مربوط به زمان مطلق نمی‌شود، بلکه مربوط به هدف و نیتی‌است که به هنگام قرار دادن اثر در مکان عمومی دنبال می‌شده‌است. اگر اثر را به قصد باقی‌گذاشتنش در مکان عمومی به صورت دائمی یا حداقل برای مدت طول عمر طبیعی‌اش قرار داده باشند، در این صورت قرارگیری آن «دائمی» تلقی می‌شود.

معمولاً مجسمه‌ها را به قصد باقی‌گذاشتنشان برای مدتی نامعین در مکان مورد نظر قرار می‌دهند. اما اگر از همان ابتدا مشخص باشد که مجسمه فقط برای مدت معینی، مثلاً سه سال، در مکان مورد نظر باقی می‌ماند و سپس به موزه منتقل می‌شود، قرارگیری آن «دائمی» نیست. از طرف دیگر، اگر مجسمه‌ای را به قصد باقی‌گذاشتنش در همان مکان برای مدتی «نامحدود» نصب کرده باشند، اما بعداً به دلیل طرح‌های جدید عمرانی برداشته شود، قرارگیری آن همچنان «دائمی» در نظر گرفته می‌شود اگرچه مجسمه در نهایت برداشته شده‌است.

در نتیجه حتی آثاری که به سرعت متلاشی می‌شوند را می‌توان «دائمی» در نظر گرفت و در نتیجه در معرض آزادی پانوراما. نقاشی‌های خیابانی، مجسمه‌های یخی، شنی یا برفی به ندرت بیش از چند روز یا هفته دوام می‌آورند. اگر آن‌ها را به قصد باقی‌گذاشتنشان در همان مکان عمومی در مدت طول عمر طبیعی‌شان قرار داده باشند، به همان نحو قرارگیری‌شان «دائمی» تلقی می‌ؤود. اما اگر به طور مثال مجسمه‌ای یخی را برای تنها چند ساعت نمایش دهند و سپس به محلی سرد منتقل کنند، قرارگیری‌اش «دائمی» در نظر گرفته نمی‌شود.

آثار معماری در مقابل مجسمه‌ها

قانون آلمان اجازهٔ تصویربرداری از ساختمان‌ها و مجسمه‌ها را می‌دهد. وضعیت در ایالات متحده متفاوت است.

آثار موسیقایی، ادبی و ...

گاهی اوقات اثری ادبی، جزئی از مجسمه است و یا در پلاکی که در دسترس عموم است نمایش داده می‌شود. ممعمولاً اینگونه برداشت می‌شود که آن ارائه یا نمایش خاص از آن اثر ادبی در معرض آزادی پانوراما قرار می‌گیرد.

ذکر نام پدیدآورندگان

معمولاً قانون حق تکثیر تصویربردار را ملزم به یاد کردن از پدیدآورندگان اثر می‌کند. بدین معنی که او می‌بایست توضیحی دربارهٔ شیء سوژهٔ عکاسی و پدیدآورندگانش ارائه دهد. با این وجود، اگر اطلاع یافتن از پدیدآورندهٔ اثر دشوار باشد، می‌توان از این اجبار و الزام معاف شد. مثلاً قانون حق تکثیر آلمان در §62 می‌گوید که اگر پدیدآورندگان شیء سوژهٔ عکاسی به‌وضوح روی آن درج نشده باشند، نیاز نیست که عکاس از آنان یاد کند.

حق تغییر

آزادی پانوراما محدود به تصویربرداری از خود اشیاء است. عموماً آزادی ایجاد تغییر در چنین تصاویری محدود شده‌است. مثلاً قانون حق تکثیر آلمان §62 هرگونه ایجاد تغییری بر روی تصویر را ممنوع اعلام می‌کند مگر آن‌هایی که از نظر تکنیکی به دلیل روش تکثیر مورد نیاز باشند.

آثار اشتقاقی ثانویه

اثر اشتقاقی بر پایهٔ یک تصویر، اغلب خود اثری اشتقاقی بر پایهٔ شیء به تصویر کشیده‌شده است. آزادی پانوراما معمولاً شامل اعطای حق مجاز دانستن آثار اشتقاقی ثانویه نیست. پدیدآورندهٔ یک تصویر این حق را دارد که ایجاد آثار اشتقاقی بر پایهٔ تصویر خودش را مجاز اعلام کند اما فقط تا اندازه‌ای که محدود به عناصر خلاقانهٔ اثر خودش باشد. او حق ندارد ایجاد آثار اشتقاقی را تا اندازه‌ای که مربوط به شیء اصلی‌است مجاز بشمارد.

تصویر از اشیای در مالکیت عمومی

اشیائی که در مالکیت عموم قرار دارند توسط قانون حق تکثیر حمایت نمی‌شوند، در نتیجه می‌توان از چنین اشیائی آزادنه تصویربرداری کرد و هم برای مقاصد تجاری و هم با گذشتن از حق امتیازش، آن را منتشر کرد؛ حداقل تا بدان حد که به قانون حق تکثیر مربوط است (ممکن است محدودیت‌های قراردادی و یا غیره برای تصویربرداری وجود داشته باشد، بالاخص در مورد دارایی‌های شخصی). علاوه بر این، تصاویر اشیاء تحت مالکیت عموم را می‌توان آزادانه تغییر داد و آثار اشتقاقی بر پایهٔ آن‌ها را می‌توان آزادانه توسعه داد. مثلاً ساختمان‌ها و مجسمه‌هایی که معمار یا تراشنده‌شان بیش از مدت معینی (بستگی به کشور خاستگاه دارد) درگذشته‌است در مالکیت عموم قرار دارند.

وضعیت در کشورهای مختلف

This section presents more detailed accounts of the legal status of freedom of panorama in different countries and regions. This is not legal advice, but just for informational purposes.

نقشه

جدول خلاصه

Freedom of panorama by country (Must include commercial use)
Country Buildings 3D artwork 2D artwork Text Public interiors
افغانستان
آلبانی ?
الجزایر [1]
آندورا
آنگولا [2]
آنتیگوا و باربودا [3]
آرژانتین ?
ارمنستان ?
استرالیا [3]
اتریش [4]
جمهوری آذربایجان
باهاما
بحرین
بنگلادش [3]
باربادوس [3]
بلاروس
بلژیک ?
بلیز [3]
بنین
بوتان
بولیوی ?
بوسنی و هرزگوین
بوتسوانا
برزیل
برونئی [3] ?
بلغارستان
بورکینافاسو
بوروندی
کامبوج
کامرون
کانادا [3]
کیپ ورد
جمهوری آفریقای مرکزی
چاد
شیلی
چین
کلمبیا ?
مجمع‌الجزایر قمر
جمهوری دموکراتیک کنگو
جمهوری کنگو
کاستاریکا
کرواسی ?
کوبا
کوراسائو ?
قبرس ?
جمهوری چک ?[5]
دانمارک
جیبوتی
دومینیکا
جمهوری دومینیکن
تیمور شرقی [2]
اکوادور ?
مصر ?
السالوادور
گینه استوایی
اریتره
استونی
اسواتینی
اتیوپی
فیجی [3]
فنلاند
فرانسه
گابن
گامبیا
گرجستان
آلمان
غنا
یونان
گرنادا [3]
گواتمالا
گینه
گینه بیسائو ?
گویان [3]
هائیتی
هندوراس
هنگ کنگ [3]
مجارستان [6]
ایسلند
هند [3]
اندونزی
ایران
عراق
ایرلند [3]
اسرائیل ?
ایتالیا
ساحل عاج
جامائیکا [3]
ژاپن ?
اردن
قزاقستان
کنیا ? ?
کیریباتی
کوزووو
کویت
قرقیزستان
لائوس
لتونی
لبنان
لسوتو
لیبریا
لیبی
لیختن‌اشتاین ? ?
لیتوانی
لوکزامبورگ
ماکائو ?
ماداگاسکار
مالاوی
مالزی
مالدیو
مالی
مالت ?
موریتانی [1]
موریس
مکزیک ?[7] [8]
میکرونزی
مولداوی
موناکو
مغولستان
مونته‌نگرو
مراکش
موزامبیک
میانمار
نامیبیا
نائورو
نپال
هلند [9] [9] [10]
نیوزیلند [3]
نیکاراگوئه
نیجر
نیجریه[11]
کره شمالی ? ?
مقدونیه شمالی
نروژ
عمان
پاکستان
پالائو
پاناما
پاپوآ گینه نو
پاراگوئه ?
پرو (جامعه آند) ?[12] [13]
فیلیپین
لهستان
پرتغال [2]
قطر
رومانی
روسیه
رواندا
سنت کیتس و نویس [3]
سنت لوسیا [3]
سنت وینسنت و گرنادین‌ها [3]
ساموآ
سان مارینو
سائوتومه و پرینسیپ [2]
عربستان سعودی
سنگال
صربستان
سیشل
سیرالئون
سنگاپور [3]
اسلواکی ? ?
اسلوونی
جزایر سلیمان [3]
آفریقای جنوبی
کره جنوبی
سودان جنوبی
اسپانیا
سری‌لانکا
سودان
سورینام
سوئد ? ? ? ?
سوئیس
سوریه
تایوان
تاجیکستان
تانزانیا
تایلند ?
توگو
تونگا
ترینیداد و توباگو
تونس [1]
ترکیه
ترکمنستان
اوگاندا
اوکراین
امارات متحده عربی
بریتانیا [3]
ایالات متحده آمریکا
اروگوئه [14]
ازبکستان
وانواتو
واتیکان
ونزوئلا ?
ویتنام [15] [15]
یمن
زامبیا
زیمبابوه
Notes
  1. a b c d Limited to locais/lugares públicos (public locations)
  2. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u "Works of artistic craftsmanship" are OK, "graphic works" are not – see United Kingdom section for commentary.
  3. Except for works, which themselves are components of the structure, including windows in churches and such.
  4. Limited to verejná prostranství (public spaces), the listed examples do not include interiors but they are not excluded explicitly.
  5. Applies only to fine arts, architecture, and applied arts. Does not apply to photographs and maps.
  6. The Mexican law doesn't have a position on this use.
  7. Due to the Mexican law not mentioning what public means, it's supposed that it's also possible.
  8. a b Dutch freedom of panorama doesn't extend to public photographs, maps, applied art, industrial design, and models.
  9. According to existing jurisprudence and legal literature on Dutch FOP, interiors of transportation facilities like railway stations, airports, and covered parking lots are covered by the exception, as well as shopping mall indoors (but not shops within the shopping malls). The exception does not apply to the interiors of schools, operas, entrance halls of businesses, museums, hotels, cafés, and shops.
  10. The new Copyright Act, 2022 of Nigeria, effective 17 March 2023, restricted freedom of panorama to audio-visual and broadcasting media only. Only affects uploads starting on that date. Uploaded photos prior to that date are still under the effect of the old, superseded law and can still be hosted.
  11. The Peruvian law indicates for "work of art" and may include text that does not pass the threshold of a literary work. However, the right of quotation of texts exposed to the public applies.
  12. In architectural works of public areas is permitted regardless of whether they are in external or internal locations with exceptions. In other works are limited in "public places".
  13. Museum indoors only.
  14. a b 2022 revision of Vietnamese copyright law restricted freedom of panorama to non-commercial use, effective 1 January 2023. Only affects uploads from 2023 onwards. Pre-2023 uploads are still under the effect of the old, superseded law and can still be hosted.

Freedom of panorama for tallest works of architecture

Whether freedom of panorama at buildings taller than 500 m. (Blue icon= There is freedom of panorama in this country. Red icon= There is no freedom of panorama in this country.)
Whether freedom of panorama at world's tallest towers TOP 7

Consolidated rules

آزادی پانوراما
آفریقاقاره آمریکاآسیااروپااقیانوسیهسایر

Click on the links to the right to see consolidated freedom of panorama rules for all countries in each broad region. The lists include countries for which rules have yet to be defined.

میانبرها

The shortcuts below lead to sections giving freedom of panorama rules for each country, where available. If no freedom of panorama rules have been defined for a country, the shortcut leads to the page giving copyright rules for the country.

جستارهای وابسته

  • {{Licensed-FOP}} template for formatting and internationalization of licenses of FOP images

منابع

  • Vogel. In: Gerhard Schricker (Hrsg.): Urheberrecht. Kommentar. 2. Auflage. Beck, München 1999, ISBN 3-406-37004-7
  • Dreier. In: Thomas Dreier/Gernot Schulze: Urheberrechtsgesetz. 2. Auflage. München: Beck 2006 ISBN 340654195X
  • Cornelie von Gierke: Die Freiheit des Straßenbildes (§59 UrhG). In: Hans-Jürgen Ahrens (Hrsg.): Festschrift für Willi Erdmann. Zum 65. Geburtstag. Heymann, Köln u.a. 2002, S. 103-115, ISBN 3-452-25191-8

پیوند به بیرون


This page is based on the German Wikipedia article Panoramafreiheit

یادداشت‌ها

Some citation text may not have been transcluded